Fizjologia roślin wodnych - praca licencjacka

Poniższy artykuł jest treścią pracy licencjackiej Piotra Baszuckiego, twórcy Serwisu roslinyakwariowe.pl pełny tekst pracy w formacie PDF jest dostępny tutaj

Spis treści pracy licencjackiej:

Wstęp 6

Rozdział I. Ekologia roślin wodnych 8

1. Środowisko wodne a lądowe 8

1.1 Fizyczne i czemiczne parametry wody 9

2. Warunki świetlne 10

3. Warunki termiczne 12

4. Warunki gazowe (tlen i dwutlenek węgla) 13

4.1 Tlen 13

4.1 Dwutlenek węgla 14

5. Ważniejsze mineralne czynniki środowiskowe 16

5.1 Związki azotu 16

5.2 Związki fosforu 17

5.2 Związki wapnia i magnezu 20

5.2 Żelazo 21

Rozdział II. Przystosowania anatomiczne i morfologiczne do środowiska wodnego 22

6. Budowa pędu 23

6.1 Tkanka okrywająca 23

6.2 Tkanka mechaniczna 24

6.3 Tkanka powietrzna (aerenchyma) 24

6.4 Tkanka przewodząca 25

6.5 Pędy podziemne 25

7. Budowa liści 26

8. System korzeniowy 29

9. Budowa organów generatywnych i rozmnażanie 30

9.1 Rozmnażanie wegetatywne 30

9.2 Rozmnażanie płciowe 30

Rozdział III. Aspekty fizjologiczne roślin wodnych 32

10. Procesy asymilacyjne 32

10.1 Barwniki asymilacyjne 32

10.2 Dobowa intensywność asymilacji 33

10.3 Asymilacja dwutlenku węgla 33

10.4 Fotosynteza 35

11. Procesy transportu 36

11.1 Transport soku ksylemowego do hydatody (daleki transport wody) 36

11.2 Transport wody u roślin submersyjnych 37

11.3 Nietypowy transport gazów 38

12. Procesy transpiracji 39

13. Wzrost i rozwój 41

13.1 Wpływ światła 41

13.2 Wpływ promieniowania nadfioletowego 43

13.3 Wpływ temperatury 45

13.4 Mineralne żywienie 47

13.5 Interakcje hormonalne towarzyszące przejściu w formy submersyjne 49

13.6 Inne przykłady zjawisk hormonalnych 54

13.7 Allelopatia 54

Wstęp

Współczesne rośliny wodne są pochodzenia lądowego, na co wskazuje budowa oraz sposób życia tych organizmów. Pojawiły się one około 80 milionów lat temu i od tego czasu wytworzyły różne formy oddalające je od ich lądowych przodków. Dzisiejsze wodne rośliny nasienne stanowią około 5% znanych gatunków roślin. Są one potomkami plastycznych gatunków lądowych, które przez przystosowania anatomiczne, morfologiczne oraz fizjologiczne adaptowały się do życia w wodzie przez wtórne opanowanie tego środowiska. U tych roślin zajmujących wody i bagna wytworzył się hydromorfizm, tj. budowa umożliwiająca bezpośrednie pobieranie z otaczającej wody dwutlenku węgla, tlenu oraz wody wraz z rozpuszczonymi niej solami mineralnymi – bez udziału korzeni. Zwiększa to szanse na przeżycie tych roślin w skrajnych warunkach wodnych

Praca ta ma na celu wykazanie przystosowań roślin wodnych i błotnych do środowiska wodnego. Przystosowań wynikających z warunków ekologicznych, determinujących adaptacje anatomiczno-morfologiczne jak i fizjologiczne. Adaptacje te wynikają z siebie nawzajem i wzajemne się determinują, nie sposób było by, więc przełożyć szale na rzecz anatomii, morfologii czy fizjologii bez kolejnego omówienia każdej z nich. Jakkolwiek starałem się skoncentrować na fizjologicznym charakterze adaptacji roślin wodnych – jako na najbardziej ciekawym i niezbyt jeszcze dogłębnie zbadanym problemie. Informacje dostępne w podręcznikach ogólnofizjologicznych, na temat roślin wodnych zawierają zwykle informacje szczątkowe, poparte przypuszczeniami lub zbyt ogólnikowe w stosunku do dość bogatej flory wodnej. Nie znaczy to, ze takich informacji brak – są one jednak często trudnodostępne, na czym cierpi m.in. cała rzesza akwarystów, którzy do bezproblemowej uprawy roślin wodnych powinni znać podstawowe sprawy związane z adaptacją i wymaganiami tych roślin (szczególnie fizjologicznymi w przypadku mineralnego żywienia).

W niniejszej pracy skoncentruję się na wodnych (obligatoryjnie submersyjnych) i błotnych (ziemno-wodnych) gatunkach roślin nasiennych a także mszakach i paprotnikach zajmujących podobne siedliska. Przedmiotem pracy są gatunki zarówno zanurzone jak i częściowo wynurzone (w wielu przypadkach dochodzi do zmiany tych form) a także rośliny bagienne, – czyli gatunki, których korzenie znajdują się w podłożu przesyconym wodą, często rośliny terenów okresowo zalewanych. Kwestię glonów starałem się pominąć ze względu na ramy tej pracy, jednak zawarłem w niej odniesienia m.in. do gatunków z grupy zielenic tam, gdzie takie odwołania były niezbędne do wykazania istotnych powiązań.

Obecnie biologia sięga po coraz dokładniejsze metody rozwiązywania kwestii spornych i na wynikach tych opracowań starałem się bazować w odniesieniu do danych ze starszej literatury.

Poniższy artykuł jest treścią pracy licencjackiej Piotra Baszuckiego, twórcy Serwisu roslinyakwariowe.pl pełny tekst pracy w formacie PDF jest dostępny tutaj