Witam, mam pytanie odnośnie "uzdatniania" wody w garbniki i kwas humusowy.
Jest to naturalne zwalczanie glonów w akwarium...
Mam szypułki żołędzi - zebrałem ich w tym roku dość sporo wiec chce je wykorzystać rozsądnie.
Zastanawiam się ile ich włożyc do filtra (zbiornik 240L) tak aby kwas humusowy nie zniszczył roślin oraz aby woda nie była za mocno przebarwiona. Jak wiadomo w garbarstwie używano kory dębowej, a także szypułek z żołędzia, które podobno mają działanie osłaniające i dezynfekujące. Oczywiście w tym wszystkim chodziło o dużą zawartość Taniny i Garbników...
Najczestrze źródła garbników:
Liście lub Kora Ketapangu, Kora Cynamonu, Liście bananowca, Liście Dębu, Szyszki Olchy , łupinki po orzechu włoskim, szypułki żołędzi...
Zawartość garbników :
liście brzozy 8-9%
liście olchy 11-13%
liście kasztanowca 9-10%
kora brzozy 5-8%
kora świerkowa 8-10%
kora dębu 10-15%
drewno kasztanowca 7-18%
herbata 17-20%
Każdy jest podobny do siebie i wydziela garbnik.
Galas:
http://pl.wikipedia.org/wiki/GalasNa drzewach liściastych (najczęściej dęby, buki i topole) galasy przyjmują różnorodne kształty i ubarwienie. Jesienią galasy tworzone na liściach opadają wraz z nimi, a zimą wylęgają się z nich samice pierwszego pokolenia, które składają jaja w śpiące pączki roślin.
Na drzewach iglastych galasy przypominają wyglądem małe szyszki. Początkowo zielone lub kremowe, przed uwolnieniem larw ciemnieją i zasychają.
Galasy zawierają kwas garbnikowy i kwas galusowy. Z dębianek otrzymuje się taninę oraz nalewki wykorzystywane w lecznictwie jako środek ściągający i osłaniający.
a wstępie należy zaznaczyć, że nazwa "związki humusowe" obejmuje ogólnie różne związki wielkocząsteczkowe, należące do substancji organicznych, które powstają w wodzie w wyniku humifikacji, czyli oddziaływania czynników chemiczno-fizycznych (odczyn wody, tlen, temperatura) i fermentacyjnych (bakterie, grzyby) na martwe, trudno rozkładające się szczątki roślinne (lignina, celuloza). Humifikacja trwa o wiele dłużej niż np. mineralizacja, gdzie następuje szybki rozpad substancji organicznej na proste związki nieorganiczne.
Związki humusowe pod względem chemicznym są bardzo różnorodne i dotychczas mało poznane. Podział ich przeprowadzono na podstawie kryteriów analitycznych. Do pierwszej grupy należą fulwokwasy, które charakteryzują się rozpuszczalnością w wodzie, zaś ich wodne roztwory mają odczyn kwaśny. W drugiej grupie znalazły się kwasy huminowe, które nie są rozpuszczalne w wodzie, a jedynie w słabych roztworach alkalicznych (NaOH; KOH) tworząc z nimi ciemnobrunatny roztwór humianów (tj. soli kwasów huminowych i zasad). Trzecią grupę stanowią huminy i ulminy, które nie są rozpuszczalne prawie w żadnych odczynnikach chemicznych. Duża koncentracja związków humusowych występuje w torfach, węglu brunatnym, lignicie, stylicie, korze, drewnie, korzeniach i owocach. Występują one również w niektórych roślinach niższych: glonach, porostach, mchach i grzybach. Garbniki roślinne najobficiej tworzą się w naroślach - tzw. galasach*, w których znajduje się kwas galusowy, dawniej stosowany do wyrobu atramentu i garbnika zwanego taniną. Ciemna barwa garbnika powstaje przez utlenienie barwnika flobafeny, dzięki któremu tworzy się ciemna barwa w korze drzew i herbacie. Dla orientacji przytoczyć można wykaz zawartości garbników w kilku gatunkach roślin:
liście brzozy 8-9%
liście olchy 11-13%
liście kasztanowca 9-10%
kora brzozy 5-8%
kora świerkowa 8-10%
kora dębu 10-15%
drewno kasztanowca 7-18%
herbata 17-20%
http://www.akwarium.net.pl/adv/zwiazki_humusowe.htm Bardzo duże ilości garbników zawierają zielone skorupy orzecha włoskiego, podobnie zresztą jak i jego liście, które mają tego związku ponad 30%. Najwięcej jednak garbnika występuje w korzeniach drzew mangrowych - bo blisko 50%.
Związki humusowe, w zależności od stopnia stężenia, zabarwiają wodę naturalną na żółto, a niekiedy do żółtobrunatnej. Ze względu na kwasowy charakter związków humusowych następuje obniżenie odczynu wody (pH) co sprzyja stabilizacji układu koloidalnego, a zarazem zwiększa się stopień dysocjacji związków humusowych fulwokwasów, które prowadzą do pogłębiania barwy wody.
Substancje humusowe stwierdzone w wodzie w stężeniach normalnych (od 0,5 do 1,0 mg/dcm3) nie są szkodliwe dla zdrowia ludzi i zwierząt. Maksymalna dopuszczalna ilość substancji organicznej jaka może znajdować się w wodzie do picia wynosi od 1,8 do 2,5 mg/dcm3, co odpowiada barwie od od 4-24 mg/dcm3 Pt (jednostka barwy). Wody zawierające związki humusowe są w mniejszym lub w większym stopniu dysfotyczne (słabo prześwietlone).
Dużym rezerwuarem związków humusowych są torfy, które prasowane w kostki lub bele przeznaczone są dla celów opałowych czy też ogrodniczych. Torf w stanie naturalnym składa się z silnie uwodnionej mieszaniny rozłożonych szczątków roślinnych i z niewielkiej ilości resztek zwierzęcych.
Przeciętnie torf zawiera 60% węgla, około 5% wodoru, od 30-40% tlenu i od 1-4% azotu. Ze związków mineralnych stwierdzamy krzemionkę, wapń, żelazo, potas, fosfor oraz szereg innych mikroelementów.
Zastosowanie. Obecnie w akwarystyce stosuje się preparaty takie jak Torfin firmy "
Tropical" lub Biotorfin firmy "
Zoolek". Są one przydatne do zwalczania glonów oraz przyrządzania wody do tarła wielu gatunków ryb tropikalnych, szczególnie z rodziny kąsaczowatych - Characidae.
Przy stosowaniu kwasu humusowego, w przypadku zbyt wysokiej twardości (powyżej 8'n) nie obserwuje się dostatecznej jego skuteczności, ponieważ zachodzi tu proces częściowego strącania kwasu przez związki wapnia i magnezu, które w takiej wodzie się znajdują. Ponadto zbyt duża koncentracja (przedawkowanie) kwasu humusowego działając przez dłuższy czas, wpływa hamująco na uprawę roślin ale nie ujemnie na ryby.
Podkreślić należy, że kwasy humusowe łatwo łączą się ze związkami żelaza, fosforu, kobaltu, manganu, miedzi, które w tej postaci są łatwo przyswajane przez
rośliny. Ta zależność objawia się tym, że
rośliny dobrze się ukorzeniają, tworzą mocną łodygę, a liście uzyskują ładną, zieloną barwę. Autor na podstawie wieloletnich obserwacji stwierdził, że związki humusowe w umiarkowanej ilości bardzo korzystnie wpływają na kondycję zdrowotna ryb i ich biologiczną aktywność (rozród).
Innym sposobem na wprowadzenie kwasów humusowych do wody będzie ułożenie na dnie akwarium kawałków tzw. Lignitu czyli stwardniałego węgla brunatnego, który skuteczne buforuje pomiędzy substancjami mineralnymi a hydrobiontami. To oddziaływanie wynika z wydzielających się z lignitu substancji humusowych, które nie zawierają czynników chorobotwórczych jak też wstrzymują dyfuzję związków toksycznych i szkodliwych dla roślin i zwierząt. Przykładowo można podać, że 1 kg lignitu zawiera następujące ilości pierwiastków chemicznych:
fosforu (P).....................10-20 mg
potasu (K)................... 20-100 mg
magnezu (Mg).............300-500 mg
wapnia (Ca).............1500-2500 mg
siarczanu (SO4)..............10-20 mg
żelaza (Fe)....................10-30 mg
cynku (Zn).......................2-5 mg
miedzi (Cu).......................2-4 mg
molibdenu (Mo)...............0,1-1 mg
boru (B)...........................2-5 mg
Należy podać, że w akwariach, do których wprowadziliśmy humusowe związki nie można stosować zbyt jaskrawego oświetlenia, a już w żadnym przypadku promieni ultrafioletowych, ponieważ zawarte w wodzie garbniki ulegają wytrąceniu, a następnie koagulacji, czego objawem będzie zmętnienie wody i pojawienie się kłaczków, które oblepiają skrzela ryb lub pokrywają np. złożoną ikrę.
Na zakończenie można przytoczyć praktyczne doświadczenie, jakie zostało zastosowane w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu, gdzie w celu zwalczenia glonów w akwariach wprowadzono preparat wyprodukowany w Instytucie Torfowym w Elblągu. Użyty do tego celu proszek rozsypywano na powierzchni wody w ilości 1,25 g na 1 litr wody. Przy opadaniu proszku woda w ciągu 1/2 godziny nabiera barwy mocnej herbaty. Już po 30 godzinach sinice (Cyanophytae) odpadają od liści roślin. Po 10 dniach
rośliny i szyby są zupełnie oczyszczone z glonów. Pomimo takiego radykalnego toksycznego działania kwasu humusowego
rośliny wyższe nie wykazują żadnego zahamowania wzrostu, raczej widać było działanie stymulujące. Wskazane jest, aby po dalszych 5 dniach z dna akwarium usunąć osad preparatu humusowego, ponieważ działając przez dłuższy czas doprowadzi do zatrucia roślin.
Z praktycznych względów wskazane jest, aby w akwarium utrzymywać stałą koncentrację kwasu humusowego (0,02-0,1 promila) co uniemożliwi rozwijanie się glonów pomimo dużego oświetlenia. Stosowanie koncentracji powyżej 0,2 promila jest toksyczne dla wszystkich roślin. Jak wiadomo,
rośliny wodne wymagają wody raczej o odczynie lekko kwaśnym (pH 6,6-6,9) chociaż są też gatunki, które przedkładają wodę o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Wydawałoby się, że stosowanie preparatu humusowego spowoduje wzrost kwasowości wody. Tymczasem preparat ten działa bardzo stabilizująco i utrzymuje odczyn w ściśle określonym zakresie - pH 6,7-6,9 - pomimo, że co pewien czas dolewamy świeżej wody o odczynie pH 7,1-7,3.
Rady praktyczne. Jak wiadomo, świeża woda wodociągowa, którą będziemy napełniali akwarium, po uprzednim "odstaniu" przez 24 godziny, w celu usunięcia szkodliwego chloru - nie zawiera związków humusowych. Z tych względów proponuje się urządzenie i zastosowanie - szczególnie dla określonych gatunków ryb - filtru torfowego.
Budowa takiego filtru niczym nie odbiega od zewnętrznego filtru żwirowo-perlonowego (wata) z tą tylko różnicą, że po wacie i żwirze układamy na dnie warstwę torfu.
Do naszych celów nadaje się tzw. torf ogrodowy, nie nawożony, który jednak przed użyciem musimy dwu- lub trzy- krotnie przepłukać gorąca wodą, a to w celu usunięcia nadmiernych ilości substancji organicznych (białko).
Ogólną zasadą takiego filtru jest, by zachowany został odpowiedni stosunek torfu do objętości wody w akwarium. Dlatego przyjmuje się, że jeden litr suchego torfu powinien przypadać na 100 litrów wody.
http://akwaweb.republika.pl/garbniki.htmlW wodach naturalnych zbiorników słodkowodnych występują licznie rozpuszczone substancje organiczne o charakterze garbników i kwasów humusowych.Przedostają się one do wody z rozkładających się roślin a w szczególności z ich kory i korzeni. W niewielkich ilościach są również wydalane przez żywe
rośliny ich ilość w wodzie jest bardzo różna i zależy od rodzaju akwenu. Garbniki i kwasy humusowe mają działanie bakteriostatyczne (hamują rozwuj bakterii), a nawet mogą zmieniać odczyn wody.
Ryby wykazują znaczną wrażliwość na ilość rozpuszczonych w wodzie garbników i kwasów humusowych. Większość gatunków ryb nie znosi zbyt dużej ich ilości, a właściwe dla nich stężenie tych substancji jest gwarantowane przez znajdujące się w akwarium żywe
rośliny.Dla tych ryb nie istnieje potrzeba sztuczne go wzbogacania wody w garbniki i kwasy humusowe.
Istnieje jednak szereg gatunków ryb pochodzących głównie z drobnych zbiorników wodnych z dna lasu tropikalnego, dla których korzystna jest stosunkowo duża ilość garbników w wodzie. Przeznaczoną dla nich wodę dobrze jest sztucznie wzbogacić w te związki. Szczegóły wymagań tych ryb odnośnie ilości rozpuszczonych garbników i kwasów humusowych w wodzie, podano w przy opisie poszczególnych gatunków ( Gatunki ryb )
Wzbogacanie wody w garbniki i kwasy humusowe można przeprowadzić trzema sposobami:
- poprzez moczenie w wodzie przez kilka do kilkunastu dni zeszłorocznych szyszek olchy
kory dębowej, liści dębu, korzeni paproci, lub zielonych łupin orzecha włoskiego.
- dodania gotowych garbników lub ekstraktu torfowego, który możn a nabyć w sklepie.
- można przefiltrować wodę przez torf. Wymagana jest tu odpowiednia jakość torfu nadaje sie torf
tylko z torfowisk wysokich, składający sie z resztek
rośliny zwanej torfowcem ( Sphagnum )
Wszystkie te zabiegi zakwaszają również nieco wodę. Ale ponieważ ryby lubiące sztuczny dodatek garbników i kwasów humusowych, wymagają zwykle stosunkowo miękkiej i kwaśnej wody, właściwość ta jest z reguły pożądana przez te gatunki.
Wskazana jest jednak kontrola - pH wody i środki ostrożności omówione przy zakwaszaniu wody. Omówione tu zagadnienie wyrażnie wskazuje, że zabiegu sztucznego wzbogacania wody w garbniki i kwasy humusowe nie powinni przeprowadzać mniej doświadczeni akwaryści.
Zapraszam do dyskusji.