Nawożenie i glony - lista kluczowych pytań akwarystycznych

Witam,

prowadzę zbiornik 25l, a w nim zmagam się z szeregiem problemów: glony nitki, "futerko" na liściach Ludwigii, żółknące stare liście, gnicie starych liści od brzegów, odpadanie liści, a także deformacja młodych liści oraz blade stożki wzrostu. Oczywiście podejmuję z tym wszystkim walkę i ostatnio np. odkryłem, że mam za mało azotu i prawie zerowy fosfor.

W trakcie bitwy z glonami pojawiła się lista pytań, na które w internecie odpowiedzi nie znalazłem lub znalazłem, ale odpowiedzi były niejednoznaczne. Dlatego też postanowiłem to wszystko zebrać i napisać - może przyda się także innym osobom.

Pytania jakie mam na dzień dzisiejszy:

1. Czy brak fosforu może powodować nitki na liściach (starszych i młodszych).
2. Czy nitki mogą rosnąć przy zerowym fosforze?
3. Deformacja młodych liści jest spowodowana zbyt dużym potasem względem magnezu czy odwrotnie: zbyt dużym magnezem względem potasu?
4. Czy nadmiar potasu może powodować wysyp nitek?
5. Czy rośliny mogą zaprzestać pobierania makro jeśli mikro nie będzie dostępne?
6. Czy rośliny mogą zaprzestać pobierania mikro jeśli będzie za mało makro (np. za mało azotu i fosforu albo nawet zerowy fosfor)?
7. Czy gałęzatki są zdolne do wchłonięcia znacznych ilości dostępnego fosforu?
8. Brązowe nitki na mchach mogą występować jeśli mikro nie zostanie wchłonięte (np. przez niedobór makro)?
9. Czy w dość mocno zarybionym akwarium mogą występować niedobory azotu i fosforu, a nawet brak fosforu?
10. Czy pobieranie potasu przez rośliny może być zablokowane przez niedobór azotu/fosforu?
11. Czy mając w wodzie dużo makro (azot-fosfor) mogę lać mikro bez obaw o nitki?
12. Czy cotygodniowa podmiana wody może w pewnym okresie czasu doprowadzić do prawie całkowitego "wypłukania" azotu i fosforu?
13. Czy cotygodniową podmianę wody można wydłużyć do np. dwóch tygodni jeśli azot i fosfor nie kumulują się do tego stopnia, że trzeba je zbijać?
14. Czy cotygodniowa podmiana wody w akwarium 25l może zburzyć biologię w akwarium (spowodować niestabilność)?
15. Czy po restarcie akwarium konieczne są częste podmianki jeżeli w podłożu mamy sam żwirek jałowy (+ ewentualnie kulki gliniano torfowe)?
16. Czy po restarcie akwarium należy podawać NPK ze względu na brak obsady?
17. Jaki powinien być cotygodniowy poziom dozowanego potasu przy wapniu 95mg/l i magnezie 10mg/l?
18. Czy filtr wewnętrzny powinien być ustawiony bliżej podłoża czy bliżej tafli?

Dzięki za pomoc

Podbijam pytania. U mnie akwarium ma 7 tygodni. Nawozilam zgodnie z zaleceniami Ferki a przypałetało się to wszystko co u Ciebie plus rybia ospa jako wisienka na torcie 😀szczególnie interesuje mnie pytanie o to czy brak azotu/ fosforu powoduje wysyp nitek i czy częstymi podmianami wyplukujemy te pierwiastki.

Ja zrobiłem taki błąd, że jakiś czas temu podałem mikro, a nie byłem świadomy tego, że fosfor mam wyzerowany, a azot na bardzo niskim poziomie (~3mg/l). Zaatakowały mnie wtedy nitki długie i męczące - ale czy na pewno to była przyczyna? Jeśli tak, to pośrednio przyczyną było niskie NP. Mikro podałem bo zauważyłem blade wierzchołki na limnophili, a to był chyba brak azotu.

Z tymi podmianami to faktycznie ciekawa sprawa i też chętnie się dowiem jak to jest. Patrząc na mój zbiornik, to ewidentnie podmiany zaszkodziły, ponieważ nie mam takiej produkcji azotu i fosforu - i to dziwne bo ryb dużo i zanieczyszczenia spore. Podaję teraz N i P i patrzę co się dzieje - widzę, że rośliny wystrzeliły, ale nadal mam nitki. Podmianki jakie robiłem to ok 20-25%. Teraz próbuję przejść na system dwutygodniowy, ale nie wiem czy to dobrze - tutaj jednak zaznaczam, że moje akwa stoi już rok.

Nikt nic nie wie?

Po pierwsze każde akwarium jest inne. W każdym akwarium należy indywidualnie szukać przyczyn glonu. Nie da się określić, że jak powstaje dany glon to napewno jest nadmiar lub brak konkretnego pierwiastka. To są tylko wskazówki które należy zinterpretować pod dane akwarium.
1. Brak czego kolejek może powodować brak wchłaniania czegoś innego co powoduje nadmiar tego co nie zostało wchłonięte i to wykorzystują glony.
2. Są różne rodzaje glonów nitkowatych i nie wiem co rozumiesz pod słowem nitki.
3. Na to nie da się odpowiedzieć wprost bo i w jednym i w drugim przypadku może sprawić że nadmiar jednego powoduje blokadę drugiego lub niedobór jednego brak wchłaniania drugiego.
4. Nadmiar potasu zwykle powoduje pylenie a potem palenie stożków wzrostu.
5.Tak.
6.Tak.
7.Galezatka to glon i na tyle powoli rośnie, że wątpię.
8. Zwykle brązowy nalot na mchach pojawia się gdy w nich jest sporo syfu, ze względu na strukturę wyłapują brud w akwarium.
9. Mogą. Tempo wykorzystania pierwiastków dyktuje światło i zdolność rośliny (naturalne jej tempo wzrostu). Azot wydalają ryby, fosfor zwykle dostarczany jest z pokarmu.
10.Moze.
11. Niczego nie można lać bez obaw. Testy kropelkowe lub obserwacja.
12. Cotygodniową podmiana sprawia że pozbywasz się nadmiarów. Z czego ma ci azot wypłukać.
13. Można. Poczytaj o prowadzeniu akwarium Low-tech Ala Diana Walstad.
14.Podmieniajac 10-30% odstanej wody netto akwarium nie zanurzymy jej biologi.
15. Tylko przy odpowiednio dobranej obsadzie , roślinom, świetle można pozwolić sobie na brak podmian ale wątpię byś posiadał taką wiedzę.
17. Twardość powinna być dobrana pod obsadę a do niej dostosować nawożenie. Przy miękkiej wodzie nisko nawozy przy twardszej mogą być wyższe stężenia.
18. Bliżej tafli by mógł nią falować napowietrzajac wodę.

Podsumowując moim zdaniem dużo pytań na które nie uzyskasz satysfakcjonującej odpowiedzi. Ze swej strony polecam ci przeczytać książkę Diany Walstad Rośliny w akwarium, pozwoli zrozumieć ci mechanizmy w akwarium. Ciężko odpowiadać krótko na dość złożone pytania.

Dzięki za odpowiedzi.

To teraz troszkę skomentuję.

1. Pytanie było dlatego, że zawsze wszyscy wszędzie piszą, że nadmiar fosforu = glony nitki. U mnie natomiast jest odwrotnie - prawie zerowy poziom P, a nitki są.
2. Mam na myśli krótkie nitki na liściach - Compsopogon, a także Rhizoclonium nitkowate.
3. Czyli krótko mówiąc powinna być mniej więcej podobna ilość Mg i K?
11. Oczywiście miałem na myśli rozsądne, ostrożne dawki. Chodzi o to, żeby glony z tego nie skorzystały.
12. A jeśli nie mam nadmiarów? Podmieniając wodę co tydzień pozbywam się m.in pewnej ilości N i P. Jeżeli przez kolejny tydzień akwarium nie pokryje tego ubytku w sposób naturalny (ryby, odchody, resztki), to przy następnej podmianie znowu pozbędę się jakiejś ilości N i P. I tak na dłuższą metę N i P ubywa coraz więcej. Miałem taki przypadek.

1. Jak wspomniałem nie da się odpowiedzieć że nadmiar tego=glon taki, w akwarium jest wiele zależności natomiast najczęstsze przyczyny stanowią podpowiedź.
3. Na to pytanie nie da się krótko odpowiedzieć. Dla jednych to będzie 1:1 a dla innych 1:4 ponieważ zależy to od metody nawożenia, twardości w zbiorniku ale również samego zapotrzebowania roślin gdyż w zależności od gatunku jest różne. Moim zdaniem najlepiej dozować potas osobno i za pomocą obserwacji braków/nadmiarów dojść do właściwej dawki. Przy niedoborze dziury przy nadmiarze upalone stożki.
11. Są grafiki umożliwiające obserwacje niedoborów. Najważniejsze by zmieniać tylko jeden czynnik i obserwować reakcje roślin. Tak można bez testów dojść do dawek. Jak glon się zacznie pojawiać to znaczy że z czymś przesadziłeś. Zmniejszysz dawkę to zniknie glon.
12. Tak jest z każdym pierwiastkiem. Nawożenie polega na tym by pokryć dziurę w zapotrzebowaniu pomiędzy podmianami.

Ok.

To mam jeszcze jedno pytanie, tym razem odnośnie oświetlenia. Nigdzie nie znalazłem na to odpowiedzi a wydaje mi się to istotne.

Zwykle liczymy tak, że jak światło w akwarium ma np. 7W to dzielimy tę ilość przez ilość litrów wody w akwa i mamy wartość jaka przypada na 1 litr wody, czyli w tym przypadku dla akwarium 25l, w którym jest około 20 litrów wody, będzie to 0.35W na każdy litr wody. Podobnie z lumenami.

ALE:

Co jeśli mam oświetlenie punktowe oświetlające akwarium nierównomiernie? Jest to żarówka energooszczędna (LED), która znajduje się bardziej po prawej stronie akwarium (tak jest klapa skonstruowana). Czy w tym przypadku po tej prawej stronie akwarium ilość watów przypadająca na litr wody nie jest większa niż wynika to z powyższego przelicznika? I odwrotnie: czy w takim razie po lewej stronie, gdzie światła dochodzi najmniej, ilość watów na litr nie jest mniejsza niż wynika to z przelicznika?

Oczywiście. Ten przelicznik cały to i tak taki pi razy drzwi, bo po pierwsze akwaria mają różną pojemność netto, a wszyscy przeliczają na brutto
Znaczenie ma także wysokość światła od dna, przelicznik tego nie uwzględnia.
Jednakże odnosi się do zastosowania równomiernego oświetlenia na całej powierzchni akwarium. W takim przypadku jak opisujesz jest całkowicie pozbawione sensu bawić się w przeliczenia i na siłę próbować trzymać sie jakichś wartości.

Stosując nietypowe oświetlenie czy nietypowe akwarium trzeba się liczyć z tym, że nietypowo trzeba je obliczyć. Jesli oświetlana jest połowa zbiornika to logiczne jest, że światło obliczamy dla połowy zbiornika. Równie dobrze można zbiornik zmniejszyć nasypujac 50% jego objętości podłożem. Przelicznik jest wskazówka ale nie zwalnia on z myślenia przy doborze światła. To tylko wskazówka by miec punkt odniesienia bo jakoś oświetlenie trzeba dobrać. Przelicznik odnosi się powiedzmy do standardowego akwarium gdzie powinno być rozłożone równomiernie, grubość podłoża to ok 5cm. Każde odstępstwo powinno być w miarę wielkości tego odstępstwa wkalkulowane.

Ok, czyli idąc dalej tym tropem, załóżmy, że mamy taki scenariusz: jest mega standardowe akwarium o pojemności 25l, bez podawanego CO2, 3-4 cm warstwa żwiru, trochę kamieni, średni korzeń, 5 gatunków roślin (moczarka, Limnophila Sessiliflora, Ludwigia Repens, Anubias Nana i mech Christmass Moss), samej wody około 20l. Akwarium jest nierównomiernie oświetlone (bardziej po prawej stronie) przez żarówkę led 7W 600 lumenów na gwincie E14, która znajduje się jakieś 3-4cm nad taflą wody.

Mech jest w centralnej części na żwirze, a pozostałe rośliny są podzielone na dwie grupy: część rośnie w tej najbardziej zacienionej części akwa (po lewej), a część po prawej bezpośrednio pod żarówką.

I teraz pytanie: czy te 7W w tej sytuacji to nie jest przypadkiem za dużo?

Jeżeli akwarium byłoby oświetlone równomiernie (np. przez belkę o tej samej mocy) to normalnie na cały zbiornik wychodzi średnio 0.35W/l, ale tutaj mamy sytuację nierównomiernego oświetlenia - w części akwa bezpośrednio pod żarówką musi być - jak potwierdziliście - sporo więcej watów na litr niż wyliczone 0.35W/l. To wydaje mi się logiczne. Jeżeli obliczyłbym moc światła na połowę akwa to już wychodzi 0.7W/l w rejonie pod żarówką. I teraz jeżeli taki strzał dostają rośliny bez podawania CO2 i przy słabym nawożeniu, to mamy plagę glonów. Czy tak jest?

Dlatego jak zaczyna się z akwarystyką należy dążyć do równomiernego oświetlenia. Tego typu kombinacje wymagaja doświadczenia . Zawsze można delikatnie stłumić światło jakimiś pływającymi roslinami. Zresztą w dzisiejszych czasach gdzie jest swobodny dostęp do oświetlenia różnego rodzaju nie ma problemu z doborem odpowiedniego oświetlenia.