Tetra PlantaMin - standardowy nawóz do roślin

Dzięki uprzejmości przedstawiciela firmy Tetra wpadł mi w ręce nawóz Tetra Plantamin, który zdecydowałem się bezpłatnie pomęczyć dla rozwinięcia wiedzy własnej, dla satysfakcji a może też dlatego aby komuś pomóc podjąć jakąś decyzję. Uzyskane wnioski nie są sponsorowane.


Oświetlenie amatorskich zestawów to zwykle 0,2-0,4 W/l, nie ma CO2 a przy 3 roślinach początkujący akwarysta uważa akwarium za roślinne, bo "rośliny to się rozrosną". Podmianki wody są często "gdy zgnije", czyli rzadko lub nigdy i normalne nawożenie, jakie my "podwodni ogrodnicy" znamy wywaliłoby akwarium bardzo szybko wskutek kumulacji. Dlatego większość producentów produktów nawozów w płynie daje stosunkowo małą ilość środków odżywczych w nawozie i proponuje dosyć zachowawczą metodę nawożenia. Jest to typowa metoda "lepiej niewiele zrobić niż zaszkodzić". Reszta nawozów jest podawana w bezpieczniejszej formie - w podłożu.
Z tego co wiem Tetra proponuje nawożenie wody za pomocą nawozu PlantaMin bez makro przy jednoczesnym nawożeniu korzeni roślin tabletkami/pałeczkami nawozowymi. Poza tym Tetra proponuje własne podłoże do akwarium. Stąd skuteczność całego systemu nawożenia na pewno jest inna niż pojedynczego nawozu, który testowałem. W naszych (polskich) warunkach ze względów finansowych raczej rzadko stosuje się cały system od jednej firmy i komponujemy ze sobą produkty różnych firm.

W moim "teście" chciałem sprawdzić przydatność nawozu w akwariach "full wypas", czyli HT z CO2, dobrym światłem itd.

Nawóz jest sprzedawany w opakowaniach 100 ml, 250 ml, 500 ml i 5 litrów chociażby tutaj:
http://sklep.roslinyakwariowe.pl/advanc ... c_subcat=0

Niestety informacji producenta na temat nawozu nie jest za dużo, właściwie to banalne hasła reklamowe:

Intensywny nawóz w płynie, zawierający przyswajalne żelazo, którego składniki odżywcze pobierane są przez liście. Wspomaga bujny rozwój roślinności akwariowej, intensyfikuje kolor zieleni
- Zawiera kompleksowe związki żelaza a także inne bardzo ważne mikroelementy takie jak np. mangan oraz inne podstawowe elementy odżywcze jak np. potas
- Wzmacnia rośliny poprzez gwarantowaną długotrwałą dostawę substancji odżywczych.
- Wspomaga tworzenie chlorofilu nadającego liściom koloru intensywnej soczystej zieleni
- Nie zawiera fosforanów i azotanów

przetłumaczone chyba wprost z oryginału: http://www.tetra.net/de/de/tropische-fi ... -plantamin czyli w sumie niewiele.

Oczywiście skład nawozu jest tajny więc w zabawach z nawozem można pójść wieloma drogami:
- dokładnie wg producenta - od tego zacząłem,
- nawożenie wg obserwacji akwarium - ostatecznie tą drogą pójdę później,
- zrobić analizę - choćby tylko pierwiastka głównego - tu żelaza aby określić sposób nawożenia (jest to proste - każdy może to zrobić w warunkach domowych bo wymaga analizy Fe w wodzie przed dodaniem nawozu i po dodaniu - nie łamie też tajemnicy receptury) - dla potrzeb relacji takie testy też zrobiłem
- zrobić pełną, profesjonalną analizę przynajmniej kationów - tą drogą nie pójdę aby nie łamać tajemnicy firmy i nie narażać się na konsekwencje z tego wynikające;
W 2 ostatnich przypadkach możemy ustalić nawożenie "kalkulatorowo" pod warunkiem, że wiemy "ile Fe powinno być w akwarium". Nie zawsze jest to oczywiste. Sporo z nas powie, że typowo dodaje się 0,4 mg/l Fe tygodniowo. W zależności od trwałości nawozu, ilości roślin, parametrów wody może to być całkowicie inaczej. Sam dawałem kiedyś po 1,2 mg/l Fe a mniejsze ilości, rzędu 0,2 mg/l też testowałem z powodzeniem. Stąd nie narzucałem sobie tego, aby dawkować konkretną ilość Fe do baniaka.

Pierwsze przemyślenia...
Opis producenta sugeruje, że jest to nawóz typu "wszystko w jednym" starszej generacji, tj. tej w której negowało się nawożenie azotem i fosforem. Tak się kiedyś nawoziło a fosfor i azot były na czarnej liście. Również i obecnie nawożenie tego typu nie wyszło z użytkowania. W akwariach o dużej obsadzie zwierzęcej a przy małej ilości roślin nawożenie makro nie jest często korzystne. Stąd w pewnych warunkach nawóz stosowany samodzielnie może być całkiem przyzwoity lub wręcz bardzo dobry.

Dla akwarystów - ogrodników nawóz może być jednak traktowany praktycznie jako nawóz mikro (zapewne dodatki Mg i K są znikome) - dla bardziej zaawansowanego użytkownika należałoby ustalić odpowiedni sposób nawożenia. Nawożenie wg opisu wydaje się być bowiem pod początkujących - już wiemy, że bez azotu i fosforu to za dużo nam nie urośnie .

Trywialne jest jednak stwierdzenie, że każdy baniak jest inny i wymaga innego podejścia stąd i wyniki mojej zabawy niekoniecznie się sprawdzą u innych.

Koszt nawożenia
Co dla jednych jest drogie dla innych jest akceptowalne lub wręcz tanie. Ważna jest raczej użyteczność wyrażona na jakąś jednostkę pieniężną. Gdy przy pierwiastkach makro w zasadzie nie ma tańszej a dobrej metody niż nawożenie solami to w przypadku nawozów mikroelementowych nie jest do końca tak samo. Wiele nawozów mikro- ma substancje dodatkowe, hormony, stabilizatory, odpowiednie chelatory itd., które wraz z unikalnym składem mogą pozwolić otrzymać niepowtarzalne rezultaty. Sporo osób w ostatnich miesiącach odsuwa więc nawozy ogrodnicze na bok lub je modyfikuje gdyż okazuje się, że nie spełniają pokładanych wcześniej w nich nadziei w całej rozciągłości. Przy mniejszych zbiorniczkach koszt zakupu nawozów jest w ogóle mały więc nawet z tego powodu sporo osób decyduje się na używanie nawozów akwarystycznych.
Zobaczmy jak to jest z nawozem Tetry... Opis mówi, że nawóz należy dodawać w ilości 5 ml/10 l wody nowego akwarium jak i w przeliczeniu na podmienianą później wodę (myślę, że standardem jest podmianka 25-30% wody co tydzień) oraz dodatek 5 ml / 20 l wody w akwarium co 4 tygodnie.

Według producenta moje akwarium 250 l wymaga na starcie 125 ml nawozu. Koszt małych buteleczek jest relatywnie za duży więc najlepiej zrzucić się w kilka osób na zakup kanisterka 5 l. Według podanego na wstępie linku sklepowego koszt 1 litra odlanego z kanisterka na dzień pisania tekstu wynosi ok. 36 zł.
Na ile starczy mi ten litr w moim akwarium (250 l) wg opisu producenta?
250 l na starcie - 125 ml
100 l - podmianka co tydzień - 50 ml
250 l - uzupełnienie co 4 tygodnie - 65 ml
Wystarczy zatem na ponad 3 miesiące czyli tyle co zwykle sklepowe nawozy innych firm. Według mnie tragedii finansowej więc nie ma. Dla małych baniaków, rzędu 50 l to już ponad rok. Wtedy i mniejsze opakowania się opłacają.

Test podstawowy tj. dozowanie wg producenta:
- akwarium 250 l założone w 9 miesięcy wcześniej - stabilne,
- nawożenie do momentu rozpoczęcia testu było solidne (EI) za pomocą soli i nawozu mikro plus Intermagu wzbogaconego chelatem Fe, ale od tygodnia nie było nawożone, aby się woda nieco oczyściła. W międzyczasie 2 podmianki po 100 l.
- oświetlenie było 0,9 W/l ale z doświadczenia wiem, że na takie nawożenie jak się spodziewam byłoby za duże - usunąłem 1/3 i w momencie rozpoczęcia testu było 0,6 W/l
- podłoże ADA Amazonia 1, nie wykazująca już zdolności pochłaniania twardości.
- filtr kubełkowy Ikola 450 (teoretycznie duża nadfiltracja) i pompa obiegowa Atamana mieszająca wodę.
- CO2 liczone wg KH i pH poprawne - okolice 30 mg/l
- pH - 6,9, KH - 6-7, GH - 18
- podmianka ok. 100 l tygodniowo modyfikowaną kranówką
- temperatura 25 C
- obsada: mrowisko (setki) gupików Endlera, większość młodych + nieco neonków
- rośliny: ze 30 gatunków - niektóre pojedyncze sadzonki, zarówno szybko- jak i wolnorosnące. Większość roślin jest ukorzenionych; pojedyncze sztuki wsadzone w podłoże 2 dni wcześniej. Stan roślin jest różny. Blyksa Auberti kwitnie. Ze względu na światło - blyksa przebarwiona na różowo. Ogólnie rośliny słabo wybarwiały się jednak na czerwono.
- glony: zdarzały się zielenice na szybach ale szybko to opanowywane zmianą nawożenia. Do końca testu były też krasnorosty - małe ilości, ale były.

(osoby, które mnie znają wiedzą, że u mnie jest zawsze tylko 1 rodzaj aranżacji - łąka )

Godzina zero
Rozpoczynając zabawę z nawozem Tetra PlantaMin podmieniłem 100 l wody i dodałem zgodnie z zaleceniami 50 ml PlantaMin. Aby nie było szoku dla rybek zrobiłem to kroplami przy wylocie filtra:

Test Fe wskazuje, że po podaniu nawozu do wody wg zaleceń producenta poziom ok. 0,2 mg/l Fe (przy 0 mg/l Fe przed podaniem) Następnie robiłem tak jak to zaleca producent tj. dodawałem nawóz tylko przy cotygodniowych podmiankach.

10 dni
Na razie idealnie. Zakwitła Hetera co się jej rzadko zdarza - nie lubi EI tak do końca... lub jest to jej ostatnie tchnienie (rośliny jak umierają często chcą wydać jeszcze nasiona przed śmiercią).

17 dni
Zaczyna się robić kaszana. Rośliny lubiące makro chorują a gloniska korzystają z okazji.




Zaczynam leczenie poprzez kolejno:
- wygaszenie światła na 3 doby,
- podmiana 100 l wody,
- nawożenie makro,
- modyfikacja nawożenia Tetrą.
Aby nie pracować zupełnie na ślepo robię też analizę nawozu pod względem ilości Fe. Robię to w dostępny dla każdego sposób tj. mierzę poziom Fe przed i po podaniu nawozu do akwarium. Użyłem testu Sery. Jakość wyniku jak przy teście akwarystycznym. Woda ma 0 mg/l Fe.
Do tej wody, ale pobranej z akwarium dodałem nawozu w takiej ilości aby wyszło 0,1 mg/l Fe. Pomiary po tygodniu niczego nie zmieniły. Chelator w nawozie jest zatem bardzo dobry i jony żelaza pozostają w wodzie dość długo. Po miesiącu jednak było zero więc chyba comiesięczne aktualizowanie stanu żelaza podawane przez producenta jest zbyt optymistyczne. Trzeba to robić częściej.

Eksperymenty dot. ustalania dawki nawozów:
1 miesiąc
Opanowanie problemu z glonami, ustabilizowanie baniaka i rozpoczęcie testów z ustaleniem dawki makro. Nie będę tu zanudzać wszystkimi wariantami testowanych dawek makro i PlantaMin jako mikro (było ich trochę) ale podsumuję dalej co się u mnie najlepiej sprawdziło.

4 miesiące
Od miesiąca sytuacja jest stabilna i zadowalająca.
Nawożenie, które najlepiej się u mnie sprawdziło:
- CO2 (ile wlezie - bez sterowania dozowaniem, ale z pomiarów KH, pH wychodzi 25-35 mg/l)
- węgiel w płynie w dawkach producenckich,
- K = 12,5-25 mg/l, NO3 = 10-20 mg/l, PO4 = 1,2-2,5 mg/l, Mg = 2,5-5 mg/l
- Tetra PlantaMin 1 ml/50 l akwarium codziennie (mierząc testem Fe mam wtedy niezmiennie 0,1 mg/l Fe)
dla Akwarium HT: 0,6 W/l HQI, woda: KH = 5-7, GH = 15-20, pH = 6.8 - 6,9 (rzeszowska kranówka po zbiciu KH kwasem siarkowym)

Nawożenie w zależności od stopnia zarośnięcia akwarium. Takie jak ma fotce niżej wymagało dawek największych. Po wycince (została 1/3 zielonej masy) nawożenie Makro zmniejszono o połowę (dozowanie PlantaMin nie zmieniano).
Rzut oka na ogródek w pełni zarośnięcia z kwitnącą ustawicznie od miesiąca Blyksą Auberta.


Podsumowując:
- akwariów LT nie badałem - nie wypowiadam się na temat wykorzystania nawozu Tetra PlantaMin w akwariach początkujących.
- systemów na bazie Tetry również nie badałem.
- akwaria HT - Nawóz Tetra PlantaMin raczej nadaje się do tego typu akwariów nawet z nawożeniem EI, ale musi być traktowany wtedy jako nawóz mikroelementowy. Przykładowe nawożenie jakie się u mnie sprawdziło podane jest nieco wcześniej.

Według mnie jest to całkiem dobrze zrobiony i przemyślany nawóz który możemy wykorzystać w akwariach HT jako nawóz mikro. Mimo, że nawóz daje formalnie mniejsze ilości żelaza wobec znanych z forów dawek (0,4 mg/l) radzi sobie całkiem dobrze.

Świetna robota. Dzięki Zulix.

Witam,

zulix napisał(a):- zrobić pełną, profesjonalną analizę przynajmniej kationów - tą drogą nie pójdę aby nie łamać tajemnicy firmy i nie narażać się na konsekwencje z tego wynikające;

czy mógłbyś rozwinąć ten temat? Jakiego rodzaju konsekwencje?

Ja też używałem Plantaminu (w już nieistniejącym akwarium) ale oprócz niego dozowałem CO2 i makro. Wcześniej miałem akwarium LT (wtedy nie wiedziałem, że to się nazywa LT ;) i tam Plantamin był jedynym nawozem - było raczej ok.

Pozdrawiam :)

...czy mógłbyś rozwinąć ten temat? Jakiego rodzaju konsekwencje?

Oczywiście sporo osób od razu pomyśli, że chodzi mi że się boję konsekwencji prawnych, że boję się spędzenia reszty czasu w kjubie innego rodzaju ale nie jest to głównym powodem.
Jeżeli opublikowałbym wyniki analizy i to, że nawozu to gwarantuję, że na drugi dzień (może i w tym samym dniu) pojawiłby się wiadomo gdzie nawóz typu "taki jak Tetra PlantaMin, ale za pół ceny..." a niektórzy jeszcze będą bez zażenowania używać mojego nicka w reklamach. Nie jest to mi do niczego potrzebne.
Jeżeli chcę coś dostać do testów w przyszłości to nie mogę łamać tajemnic firm - raczej oczywiste. Nie oznacza to tego, że pobieram wynagrodzenie i że mam obowiązek pisać dobrze.

Nie mam aż takiego zaparcia, czasu, pieniążków aby utworzyć całkowicie niezależne centrum testowe, wszystko testować i porównywać - nie byłbym chociażby w stanie tego zrobić w mieszkaniu. Dlatego zrobię wybiórczo to co będę miał i to będą wyniki skażone grzechem subiektywności, niepełności.

Raczej nie będę mógł badać kompleksowo produktów jakiegoś typu wszystkich firm aby sugerować najlepszy produkt bo zapewne najlepszego produktu nie ma. W pojedynczych przypadkach będę chciał takie porównanie zrobić na ile mnie będzie stać - raczej nie będę kupować wszystkiego co jest na rynku - jak coś jednak dostanę to przyjmę pomoc z chęcią co pozwoli rozszerzyć zakres testu. Ostatnio przykładowo nabrała mnie ochota na porównanie testów na "coś tam" różnych firm, np. NO3, Fe, PO4, KH, GH, różnych uzdatniaczy itp. pewnie będę chciał zebrać produkty różnych firm i porównać, ale... to już nie jest jednak związane z tym tematem więc nie będę mówił o szczegółach.

fajna robota.... w sklepie RA testowano kiedyś zbiornik na całym systemie tetry ale niestety nie wiadomo co się tam działo

Wszystko wiadomo i jest opisane tutaj:
http://www.roslinyakwariowe.pl/artykuly ... a-art.html

(Fotorelacja z uruchomienia akwarium oraz prezentacja sytuacji w akwarium po 6 miesiącach funkcjonowania zbiornika). Funkcjonujące akwarium było dostępne publicznie w ramach ekspozycji akwariów w galerii roslinyakwariowe.pl w Krakowie.

Przepraszam za OT, ale dostałem sygnał, że ktoś...:

...Twierdzi, że obsługa forum usuwa Ci podpis.

Oświadczam, że nikt nie usunął mi podpisu, ale sam odznaczyłem opcję "dodawania podpisu". Zrobiłem to nieco machinalnie ponieważ gdy piszę krótkie posty na różnych forach to czasem sygnaturka jest dłuższa od postu i wygląda to na to, że napisałem post tylko o to, aby coś zareklamować - w opinii wielu siebie najpewniej. Stąd w krótkich postach na różnych forach nie dołączam sygnaturki aby nie wychodzić na bufona i tu zrobiłem tak "mechanicznie".

W związku z powyższym czuję się zniesmaczony tym, że "ktoś" zamiast zapytać się mnie o przyczynę takowej sytuacji od razu zaczyna robić awanturę. Co gorsze boję się być wmanewrowany w walkę "miedzy forami" gdzie jako osoba postronna nie mam żadnego interesu opowiadać się po którejkolwiek stronie - zawsze tego unikałem a pisałem tam gdzie w danej chwili miałem ochotę. Proszę nie używać mojego nicka w wojnie forów. Jeżeli celem miało być moje zniechęcenie do pisania tutaj to skutek będzie odwrotny - specjalnie zwiększę przez jakiś czas swoją aktywność tutaj.

Administrację proszę o wstrzymanie się z kasowaniem tego OT-postu aż do chwili gdy sytuacja będzie wiadoma dla większości zainteresowanych.

EDIT: Nie kasuję teraz "Dodaj podpis".

Czy ktoś z bardziej doświadczonych akwarystów mógłby wyjaśnić, jak należy rozumieć następujący zapis na etykiecie tego nawozu:

Dawkowanie:
5 ml na 20 l akwarium, co 4 tygodnie.
5 ml na 10 l przy częściowej wymianie wody.

Pierwsza część jest jasna: mając akwarium 160 l leję 40 ml nawozu raz na miesiąc (160:20 = 8 x 5 ml = 40 ml)

Ale w drugim przypadku nie podają częstotliwości. Jeśli raz w tygodniu podmieniam 60 l i wleję 30 ml, to dawkowanie wyjdzie mi 120 ml na miesiąc, czyli minimum trzykrotnie większe (minimum bo woda w akwarium już zawiera nawóz, a ja dolewam świeżą wodę, która zawiera większe stężenie nawozu, niż w zbiorniku). Czy dobrze myślę, czy popełniam jakiś błąd w rozumowaniu?