Fizyczne i chemiczne parametry wody: twardość, kwasowość, zasadowość wody

Środowisko wodne charakteryzują pewne parametry zarówno fizyczne jak i chemiczne wpływające na produktywność zbiorników wodnych.

Do parametrów fizycznych zalicza się m.in.

• lepkość
• mętność
• przenikliwość

O wiele większe znaczenie z punktu widzenia analitycznego mają czynniki chemiczne wpływające na jakość wód określane odpowiednimi parametrami takimi jak:

• kwasowość
• zasadowość
• twardość wody

Kwasowość jest to zdolność wody do zobojętniania dostarczanych do niej mocnych zasad. Kwasowość może być wynikiem obecności w niej wolnego, czyli rozpuszczonego CO2, słabych kwasów organicznych (humusowych) oraz soli ulegających w wodzie hydrolizie z odczynem kwaśnym np. soli żelaza i glinu.

Z kolei zasadowość to zdolność wody do zobojętniania mocnych kwasów mineralnych. Właściwość tę nadają wodzie zawarte w niej węglany i wodorowęglany, wodorotlenki oraz występujące w mniejszych stężeniach – krzemiany, borany, fosforany, amoniak i zasadowe związki organiczne. 9
Wody naturalne w zależności od swojego odczynu mogą jednocześnie wykazywać kwasowość i zasadowość, dotyczy to głównie wód o wysokiej twardości węglanowej i dużej zawartości CO2.

Jeszcze jednym ważnym parametrem chemicznym jest twardość, właściwość polegająca na zużywaniu pewnych ilości mydła bez wytwarzania piany podczas wytrząsania próbki z mydłem. Właściwości te nadają wodzie jony wapnia, magnezu, glinu, żelaza i innych ciężkich kationów, które tworzą z mydłem dodawanym do wody, nierozpuszczalne mydła wapnia, magnezu, żelaza itd.

Podczas wytrząsania piana zaczyna się tworzyć dopiero wówczas, gdy nastąpi całkowite ich strącenie. Ilość zużytego mydła do chwili pojawienia się piany charakteryzuje stopień twardości wody.

Twardość wody zależy głównie od jonów wapnia i magnezu, ponieważ w wodach naturalnych jony innych metali występują w znikomych ilościach.

W badaniu chemizmu wody wyróżnia się 3 rodzaje twardości wody:

• ogólną (Two) - odpowiada ona całkowitej zawartości jonów wapnia i magnezu oraz innych jonów metali powodujących twardość wody
• węglanową (Tww) - odpowiada zawartości wodorowęglanów, węglanów i wodorotlenków wapnia i magnezu, zwana jest ona również twardością przemijającą, ponieważ podczas gotowania wody zanika. Wytrącają się wówczas osady węglanu wapnia (tzw. kamień kotłowy) oraz węglanu magnezu.
• niewęglanową (Twn) - stanowi różnicę między Two a Tww i określa zawartość chlorków, siarczanów i innych nierozpuszczalnych soli.

Twardość wody podaje się w stopniach twardości wody (tzw. stopniach niemieckich) lub w miliwalach (mVal) jonów wapnia i magnezu na 1dm3 wody.

Zobacz więcej informacji na forum dyskusyjnym >>