Szkarłupnie w akwarium morskim - Paweł Zarzyński

Czy akwarium morskie jest ładniejsze od słodkowodnego? No cóż – to rzecz gustu (oraz, oczywiście, umiejętności jego twórcy), ale faktem pozostaje, że większość laików (a więc osób na co dzień niezwiązanych z akwarystyką i oglądających akwaria tylko sporadycznie, np. na wystawach akwarystycznych) uważa za bardziej atrakcyjne właśnie akwaria morskie. Zapewne jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest dużo większa różnorodność organizmów, jakie można w nich hodować, począwszy od ryb, poprzez cały przekrój bezkręgowców osiadłych i mobilnych. Doskonałym przykładem tej bioróżnorodności jest typ szkarłupni (Echinodermata) grupujący kilka gromad zwierząt tak różnych od siebie, że na pierwszy rzut oka trudno uwierzyć, aby mogły być ze sobą w jakikolwiek sposób spokrewnione. Wiele z nich, takich jak strzykwy, jeżowce, rozgwiazdy czy wężowidła, można z powodzeniem pielęgnować w domowym akwarium.

Szkarłupnie zamieszkują głównie morza i oceany, choć nieliczne z nich bywają spotykane również w estuariach, a nawet w wodach słodkich. Są typem niezwykle bogatym w gatunki – do tej pory opisano ich ponad 7000, co więcej, w osadach kopalnych odkryto pozostałości po 13 000 gatunków już wymarłych, niezwykle licznie zamieszkujących dawne oceany. Najstarsze znalezione szczątki pochodzą sprzed 540 milionów lat. Na podstawie obecnie dostępnych informacji ustalono podział tego typu na trzy podtypy. Pierwszy z nich – gładce (Homalozoa) – obejmuje wyłącznie organizmy kopalne, drugi – nóżkowce (Pelmatozoa) – grupuje cztery gromady, z których do naszych czasów dotrwała tylko jedna – liliowce (Crinoidea). Wreszcie trzeci podtyp – beznóżkowce (Eleutherozoa) – skupia pięć gromad – jedną kopalną i cztery, przedstawiciele których żyją współcześnie. Są to: strzykwy (Holothuroidea), rozgwiazdy (Asteroidea), jeżowce (Echinoidea) oraz wężowidła (Ophiuroidea). Jako ciekawostkę warto dodać, że w pochodzących sprzed ćwierćwiecza książkach można znaleźć wzmiankę o jeszcze jednej gromadzie szkarłupni – kołonicach (Peripoda). Te odkryte dopiero w 1986 r. organizmy rzeczywiście zaklasyfikowano początkowo w randze osobnej gromady, po poddaniu ich szczegółowym badaniom włączono je jednak do rozgwiazd.

Drodzy Czytelnicy,

pierwszy tegoroczny i trwale już pogrubiony numer „Zeszytów Terrarystycznych” otwiera obszerny artykuł Marty Marciniak w całości poświęcony niezmiernie interesującym kameleonom jemeńskim. Zwierzęta te, dostępne niemal w każdym większym sklepie zoologicznym, sprzedawane jako małe, piękne i tajemnicze gady nadrzewne, osiągają wcale spore rozmiary. A potem – często w efekcie naszej niewiedzy – zaczynają w domowych warunkach cierpieć i chorować. Jak zatem wystrzec się błędów hodowlanych? – na to właśnie pytanie odpowiada vademecum autorki. Prawdziwą gratką tego numeru jest materiał, który przysłał do redakcji Александр Н. Гуржий. Opis hodowli mało jeszcze poznanej ropuchy Bufo garmani napisany został z epickim rozmachem i obrazowością, na jakie stać tylko Rosjan. Z kolei Maciej Lendor von Wattermark ze Szwecji wprowadza nas w tym numerze w pasjonujący świat paludariów. Nie mniej ciekawy wydaje się miniprzewodnik po krokodylach, spotykanych w prywatnych hodowlach, którego to tekstu autorem jest Łukasz Skomorucha. Przybliżeniem sylwetki „poczciwego” żółwia greckiego zajął się natomiast współpracujący z nami spec od żółwi, Wojciech Urynowicz. Wreszcie Bartosz Strzała portretuje Czytelnikom ZT Thermobia domestica – małe owady rybiki, mogące stanowiące przydatną drobną karmówkę.

Przy okazji pragniemy poinformować, że laureatem III edycji konkursu „Moje Terrarium” został dziewięcioletni Czytelnik i fan naszego pisma, Wiktor Biedrzykowski.

I na koniec bardzo zachęcamy do odwiedzania naszej strony na Facebooku i wykupienia prenumeraty, która jest wciąż najszybszym, najtańszym i najpewniejszym sposobem regularnego otrzymywania ZT.

dr Paweł Czapczyk
Redaktor Naczelny
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Spis treści

• Marta Marciniak: Kameleon jemeński
• Александр Н. Гуржий: Bufo (Amietophrynus) garmani – ropucha oliwkowa
• Maciej Lendor von Wattermark: Nogami w błocie,czyli wprowadzenie do świata paludariów
• Wojciech Urynowicz: Żółw grecki
• Łukasz Skomorucha: Krokodyle, aligatory, kajmany…