Akwarium nr 1/2013 (151)

Szanowni Czytelnicy,

151 numer „Akwarium” otwiera nowy etap w rozwoju pisma. Redaktor Paweł Zarzyński zakończył prowadzenie dwumiesięcznika na 150 jubileuszowym numerze. To zmiana wymuszona realiami obecnego kryzysu i koniecznością ograniczania kosztów. Jest tym bardziej trudna, że nasz mały tytuł w czasie prowadzenia go przez Redaktora Pawła Zarzyńskiego zyskał wielu Czytelników i bardzo dobre recenzje. Sądzę, że był „oczkiem w głowie” Redaktora. To pismo w przeszłości w Polsce przez dłuższy czas stanowiło jedyne źródło wiedzy o akwarystyce i było też podstawową lekturą, jak sądzę, również dra Pawła Zarzyńskiego, a potem – prawdziwym wyzwaniem. Z całą pewnością mu sprostał. Bardzo dziękuję Panu Redaktorowi za ponowne, bardzo udane wprowadzenie pisma na rynek akwarystyczny.

W bieżącym numerze znajdziecie Państwo sześć artykułów oraz relacje z wydarzeń. Polecam materiał młodego, ale już dobrze postrzeganego Autora, Pawła Pomiana, o babkach Stiphodon sp. oraz artykuł o oryginalnym ślimaku zwanym potocznie Black Devil Łukasza Skomoruchy. Warto również przypomnieć sobie, jakie rośliny hodowano dawniej w akwariach – o tym artykuł z serii „Zapomniane a godne polecenia rośliny akwariowe” autorstwa Krzysztofa Bieleckiego. Będzie to bliźniaczy do poznanego już cyklu o „Mało znanych a godnych polecenia roślinach akwariowych”.

Postanowiłam również, że, ponieważ będziemy zamieszczać na łamach „Akwarium” sprawozdania ze spotkań środowiskowych, będę również informować Czytelników o najbliższych imprezach ważnych dla akwarystyki, a zwłaszcza dla hodowców. W najbliższym czasie czekają nas więc następujące wydarzenia:

• 9-17 lutego: Wystawa Ryb Akwariowych (Vystava Akvarijnich Ryb) z udziałem polskich wystawców – Hradec Kralove, Czechy
• 22-24 lutego: Targi Zoologiczne Animal Market w Poznaniu,
• 1-3 marca: IV Zlot Morszczaków w Milówce
• 9-10 marca: Targi Zoo-Park w Lublinie
• 23-24 marca: Brytyjska Wystawa Dyskowców (British Discus Show 2013) z udziałem polskich wystawców – Doncaster, Wielka Brytania.

Serdecznie zapraszam zarówno do odwiedzania wystaw i innych imprez akwarystycznych, jak również do lektury nowego wydania Akwarium.

Hania Stepnowska
p.o. Redaktora Naczelnego

Spis treści

• Paweł Pomian - Babki Stiphodon sp.
• Adam Kostrzembski - Erythrinus erythrinus, czyli „ryba-wilk” w akwarium
• Łukasz Skomorucha - Faunus ater w akwarium
• Łukasz Sobeczko - Hodowla żywych pokarmów w domu, część 1: Artemia, czyli solowiec
• Zbigniew Strzelecki - Temperatura ciała ryb
• Andrzej Kociołkowski - II Sympozjum Akwarystyczne w Żychlinie
• Andrzej Kociołkowski - Wystawa Warszawskiego Zrzeszenia Akwarystów
• Krzysztof Bielecki - Zapomniane a godne polecenia rośliny akwariowe

Pielęgnice z Ameryki Środkowej

Wstęp

Kiedy moja przyszła żona zobaczyła pierwsze pielęgnice amerykańskie w okazałym akwarium wystawowym, zakrzyknęła z zachwytem: „Jakie one mądre! I duże, i piękne. Też chcemy takie mieć, prawda?”. Uśmiechnąłem się pod nosem. Wiedziałem, że to początek wspólnej, pełnej przygód i fascynacji hodowli. Wkrótce potem para pielęgnic nikaraguańskich (Hypsophrys nicaraguensis) zagościła w największym z naszych zbiorników. Pielęgnice zebry (Amatitlania nigrofasciata) szykowały się w tym czasie już do tarła, demolując wystrój pieczołowicie zaaranżowanego wnętrza zbiornika. Z kolei strachliwe dotąd, naraz zaś jakby większe pielęgnice meeki (Thorichthys meeki), otoczone chmarą narybku i przyobleczone w intensywną czerwień, imponująco rozwierały pokrywy skrzelowe, atakując wszystko, co tylko mogłoby zagrozić ich rodzinie. Nie powiem, że to pielęgnice scementowały nasz związek, ale…

Rejon Ameryki Środkowej, wyodrębniony jako przesmyk między dwoma kontynentami, obfituje w rozmaite typy wód, które są znakomitymi siedliskami ryb słodkowodnych. Z grubsza można tam wyróżnić mniejsze i większe rzeki, biorące swój początek w górzystych lasach deszczowych oraz duże skupiska wody stojącej o kamienistym, żwirowym i/lub piaszczystym dnie. Dwa największe akweny wody stojącej to Jezioro Nikaraguańskie (o powierzchni 8026 km2) i Jezioro Managuańskie (mające 1035 km2 powierzchni). Dochodzą do tego liczne górskie strumienie i potoki, okresowo zalewane niziny, mętne błota i muliste namorzyny, a także napełnione wodą kratery po wygasłych wulkanach. Wielkie jeziora są w całych bez mała podwodnych strefach pozbawione roślin (gdzieniegdzie można tylko dojrzeć skupiska skąpej roślinności) – za to pełno w nich zatopionych głazów, mających rysy i szczeliny, a gdzieniegdzie pni i korzeni. Rzeki z kolei – raz rwące i opadające na skały z wielką siłą, raz zaś tworzące spokojne zatoki i żyzne, życiodajne rozlewiska – obfitują w maksymalnie urozmaicone biotopy. To m.in. z tego rejonu świata pochodzą tak cenione przez akwarystów i ichtiologów sumy, żyworódki i pielęgnice. Te ostatnie tym się różnią od swoich kuzynek z Ameryki Południowej, że – mówiąc w pewnym uproszczeniu – wymagają wody nie miękkiej i kwaśnej ani też przesadnie bogatej w garbniki czy związki humusowe, lecz umiarkowanie twardej i zasadowej. Zresztą parametry fizykochemiczne wody nie odgrywają często decydującej roli i ryby te z reguły doskonale odnajdują się w polskiej kranówce. W akwarium ze środkowoamerykańskimi pielęgnicami należy natomiast zadbać przede wszystkim o wydajną filtrację biologiczną (tzw. nadfiltracja), która uniemożliwi wzrost stężenia związku azotowych i toksyn. Nie wolno przy tym stosować filtrów dennych i systemów podżwirowych, gdyż pielęgnice to ryby silnie kopiące.

dr Paweł Czapczyk